بهترین کتاب های آموزش داکر (Docker)

مقدمه‌ای در رابطه با داکر و بهترین کتاب‌های این ابزار

همگی حداقل یکبار در زندگی خود با چنین شرایطی روبه‌رو شده‌ایم که یک نرم‌افزار روی سیستم ما به خوبی کار می‌کند اما وقتی آن را به سیستم دیگر منتقل می‌کنیم با خطا مواجه می‌شویم! به نظرتان دلیل این اتفاق چیست؟ آیا تا به حا به دنبال راهی بوده‌اید که فرآیند استقرار برنامه‌هاایمن، مطمئن و سریع صورت بگیرد؟

داکر با استفاده از کانتینرها، تحولی در توسعه و انتشار نرم‌افزار ایجاد کرده است. در این محتوا با پلتفرم داکر و چند نمونه از کتاب آموزش داکر آشنا خواهید شد. همچنین به طور کلی دید بهتری نسبت به این پلتفرم و علت یادگیری آن پیدا خواهید کرد.

داکر (Docker) چیست و چرا باید آن را یاد گرفت؟

داکر یک پلتفرم است که با بسته‌بندی برنامه‌ها و اجزای مورد نیاز آن‌ها در قالب کانتینر، فرآیند توسعه و استقرار نرم‌افزار را ساده می‌کند. این کانتینرها یک محیط ایزوله و یکسان فراهم می‌کنند که باعث می‌شود برنامه‌ها به‌ شکل پایدار و سازگار در سیستم‌های مختلف اجرا شوند.

یادگیری داکر برای توسعه‌دهندگان، متخصصان DevOps و هر فردی که در فرآیند استقرار نرم‌افزار نقش دارد مفید است؛ زیرا داکر باعث افزایش بهره‌وری، قابلیت حمل آسان و استانداردسازی در فرایندهای نرم‌افزاری می‌شود. در ادامه علل یادگیری این پلتفرم را بررسی می‌کنیم.

محیط‌های یکسان و سازگار

داکر تضمین می‌کند که برنامه‌ها در محیط توسعه، تست و تولید بدون توجه به زیرساختِ مورد استفاده، دقیقاً به یک شکل رفتار کنند. این ویژگی، مشکل رایجِ «روی سیستم من کار می‌کنه» را از بین می‌برد و مشکلات مربوط به یکپارچگی و استقرار را کاهش می‌دهد.

استقرار ساده‌شده

کانتینرهای داکر به‌راحتی قابل حمل هستند و می‌توان آن‌ها را روی هر سیستمی که از داکر پشتیبانی می‌کند، مستقر کرد که این موضوع باعث ساده‌سازی فرآیند استقرار می‌شود.

افزایش بهره‌وری

کانتینرهای داکر سبک هستند، در نتیجه زمان راه‌اندازی آن‌ها سریع‌تر است و منابع کمتری نسبت به ماشین‌های مجازی مصرف می‌کنند. این ویژگی منجر به استفاده مؤثرتر از منابع سرور و مقیاس‌پذیری سریع‌تر برنامه‌ها می‌شود.

بهبود همکاری تیمی

داکر به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا کانتینرها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند؛ در نتیجه همه افراد تیم با یک محیط و اجزای یکسان کار می‌کنند. این کار باعث بهبود همکاری و کاهش تعارض‌ها در توسعه می‌شود.

مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری

داکر مقیاس‌پذیری برنامه‌ها را ساده می‌کند و امکان مدیریت بهتر بار و ترافیک بالا را فراهم می‌آورد. همچنین از انواع محیط‌های استقرار، از جمله پلتفرم‌های ابری و سرورهای محلی، پشتیبانی می‌کند.

هم‌راستا با شیوه‌های توسعه مدرن

داکر با شیوه‌های مدرن توسعه مانند میکروسرویس‌ها و DevOps هماهنگ است و ساخت، استقرار و مدیریت برنامه‌های پیچیده را آسان‌تر می‌سازد.

امنیت پیشرفته

کانتینرهای داکر برنامه‌ها را از یکدیگر ایزوله می‌کنند، که این کار موجب محدود کردن اثر احتمالی نقض‌های امنیتی و بهبود وضعیت کلی امنیت می‌شود.

تقاضای بالا در بازار کار

داکر یکی از مهارت‌های بسیار پرتقاضا در حوزه توسعه نرم‌افزار و DevOps است و یادگیری آن می‌تواند فرصت‌های شغلی و پیشرفت حرفه‌ای را افزایش دهد.

مزایای یادگیری داکر از طریق کتاب نسبت به سایر منابع

یادگیری داکر از طریق کتاب‌، درکی سازمان‌یافته و عمیق از این فناوری ارائه می‌دهد و اغلب پایه‌ای جامع‌تر نسبت به آموزش‌های آنلاین یا ویدیوها فراهم می‌کند. کتاب‌ آموزش داکر امکان بررسی دقیق‌تر مفاهیم، بهترین شیوه‌های کار با داکر و مثال‌های کاربردی در دنیای واقعی را فراهم می‌کند و در عین حال مسیری منظم و گزینش‌شده برای یادگیری ارائه می‌دهد که دنبال کردن آن به صورت مرحله‌به‌مرحله آسان‌تر است. در ادامه بیشتر اهمیت کتاب را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

معرفی بهترین کتاب‌های آموزش داکر در 2025

کتاب‌های زیادی در زمینه آموزش داکر عرضه شده‌اند که هر کدام دارای کاربردها و مزایای خاص خود هستند. در ادامه شش‌تا از آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

کتاب The Ultimate Docker Container Book

کتاب «راهنمای جامع داکر کانتینر – ویرایش سوم» به شما این امکان را می‌دهد که از کانتینرهای داکر برای توسعه نرم‌افزار سریع‌تر و کارآمدتر بهره ببرید. در این کتاب با اصول اولیه داکر آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید که چگونه کانتینرها باعث بهبود بهره‌وری در زنجیره تأمین نرم‌افزار و افزایش امنیت می‌شوند.

در ابتدا مهارت‌های عملی مانند راه‌اندازی محیط داکر، مدیریت مؤلفه‌های حالت‌دار (stateful)، اجرای کد درون کانتینرها، تست کد و مدیریت ایمیج‌های داکر را می‌آموزید. در ادامه می‌آموزید چگونه برنامه‌های قدیمی را به شیوه‌ای نوین کانتینر سازی کنید و درک بهتری از معماری سیستم‌های توزیع‌شده به‌دست آورید.

در ادامه، به مدل شبکه‌سازی داکر، شبکه‌های نرم‌افزاری برای اجرای ایمن برنامه‌ها و استفاده از Docker Compose برای مدیریت برنامه‌های چند سرویسی می‌پردازید. همچنین ابزارهای تحلیل لاگ و بررسی شاخص‌های عملکرد (metrics) را یاد خواهید گرفت.

در بخش‌های پیشرفته‌تر این کتاب آموزش داکر، درک عمیقی از ارکستریتورهای محبوب مانند Kubernetes و Docker SwarmKit به‌دست می‌آورید، با مفاهیم کلیدی آن‌ها آشنا می‌شوید و استراتژی‌های استقرار برای برنامه‌های مقاوم را فرا می‌گیرید.

در بخش‌های پایانی، با نحوه استقرار برنامه‌های کانتینری‌شده در پلتفرم‌های ابری اصلی مانند Azure، AWS و Google Cloud آشنا خواهید شد و تکنیک‌هایی برای مانیتورینگ در محیط‌های واقعی و عیب‌یابی (troubleshooting) خواهید آموخت.

نکاتی که در این کتاب می‌آموزید شامل:

درک مزایای استفاده از کانتینرها
مدیریت مؤثر کانتینرهای داکر
ساخت و مدیریت ایمیج‌های داکر
کار با دیتا ولوم‌ها و متغیرهای محیطی
تسلط بر معماری برنامه‌های توزیع‌شده
بررسی دقیق شبکه‌سازی در داکر
استفاده از Docker Compose برای برنامه‌های چند سرویسی
استقرار برنامه‌ها در پلتفرم‌های ابری بزرگ مانند AWS، Azure و GCE

دانلود کتاب The Ultimate Docker Container Book

کتاب Docker: Up & Running

در این کتاب آموزش داکر مثال‌ها و توضیحات به‌طور چشم‌گیری به‌روز شده‌اند تا تغییرات گسترده‌ای را که از زمان انتشار اولیه داکر (حدود یک دهه پیش) رخ داده است، منعکس کنند. شان کین و کارل ماتیاس متن را بازنویسی کرده‌اند تا با بهترین شیوه‌ها هم‌راستا باشد و پوشش گسترده‌تری از قابلیت‌های جدیدی همچون “Build Kit“، پشتیبانی از ایمیج‌های چند معماری، کانتینرهای بدون نیاز به دسترسی ریشه (Rootless) و بسیاری ویژگی‌های دیگر ارائه دهد.

نکاتی که در کتاب می‌آموزید عبارت‌اند از:

نحوه‌ی یکپارچه‌سازی داکر و کانتینرهای لینوکس با سرویس‌های ابری و Kubernetes
تجربه ساخت ایمیج‌های “OCI”، همچنین استقرار و مدیریت کانتینرهای لینوکس با استفاده از ابزارهای قدرتمند خط فرمان
درک نقش ایمیج‌های OCI در ساده‌سازی مدیریت وابستگی‌ها و فرآیند استقرار برنامه‌ها
یادگیری تکنیک‌های عملی برای استقرار و تست کانتینرهای لینوکس در محیط تولید
استقرار کانتینرهای تولیدی در مقیاس وسیع در هر محیطی که نیاز باشد
بررسی مباحث پیشرفته داکر شامل ابزارهای استقرار، شبکه‌سازی، ارکستراسیون، امنیت و پیکربندی

دانلود کتاب Docker: Up & Running

کتاب Oracle on Docker

این کتاب با نگاهی از زاویه مدیران پایگاه داده (DBA)، توسعه‌دهندگان و مدیران سیستم به کانتینرها می‌پردازد. تفاوت میان کانتینرها و ماشین‌های مجازی را توضیح می‌دهد و نشان می‌دهد که چرا کانتینرها با مصرف منابع کمتر، سرعت، انعطاف‌پذیری و قابلیت حمل بیشتری ارائه می‌دهند.

در این کتاب می‌آموزید که چگونه اجرای Oracle در کانتینرها می‌تواند زیرساخت فعلی پایگاه داده را تکمیل کند و توسعه نرم‌افزار را سرعت ببخشد. همچنین با مزایای استفاده از کانتینرها در محیط‌های تست و اعتبارسنجی آشنا می‌شوید.

این کتاب به شما آموزش می‌دهد که چگونه کار با پایگاه داده‌های Oracle در Docker را آغاز کنید و مراحل آماده‌سازی و نصب نرم‌افزار بر روی سیستم‌های ویندوز، مک و لینوکس را پوشش می‌دهد. مراحل استقرار پایگاه داده‌ها، جداسازی داده‌ها و پیکربندی از نرم‌افزار پایگاه داده، و برقراری ارتباط و شبکه‌سازی میان کانتینرها نیز در آن شرح داده شده‌اند.

همچنین با دستورات Docker که برای مدیریت کانتینرها به کار می‌روند آشنا خواهید شد؛ به‌همراه نکات و میان‌برهایی که کارهای روزمره را ساده‌تر می‌کنند. از آنجایی که پایگاه داده‌ها نیازهای خاصی در زمینه عملکرد و پایداری دارند، این کتاب به موضوعاتی مانند محافظت از داده‌ها، ماندگاری و توزیع اطلاعات نیز پرداخته است؛ موضوعاتی که در بسیاری از منابع دیگر نادیده گرفته می‌شوند.

فصل‌های ابتدایی کتاب به مراحل عملی اجرای Oracle در Docker اختصاص دارند. پس از آشنایی با مفاهیم و روش‌های کانتینری، به سراغ توان واقعی کانتینرها می‌روید؛ یعنی ساخت و آماده‌سازی ایمیج‌ها و الگوهایی که پایه و اساس هر کانتینر را تشکیل می‌دهند.

شما ابتدا با اصلاح فایل‌های داکر (Dockerfile) موجود در منابع عمومی شروع می‌کنید و از طریق مثال‌های مختلف، عملکرد و قابلیت‌هایی به پایگاه داده خود اضافه می‌کنید. همچنین با استفاده از گزینه‌های زمان اجرا (runtime options) می‌آموزید چگونه ایمیج‌هایی انعطاف‌پذیر و قابل توسعه بسازید که با نیازهای دنیای واقعی هماهنگ باشند.

در طول مطالعه این کتاب آموزش داکر خواهید دید که چگونه Oracle و Docker به شما قدرت می‌دهند تا سیستم‌هایی مطمئن و قابل استقرار بسازید. این کتاب با تمرکز بر پایگاه داده‌ها و کاربران آن‌ها نوشته شده و توصیه‌های عملی بر اساس تجربه‌های واقعی نویسنده از سال ۲۰۱۴ در زمینه استقرار Oracle در کانتینرها ارائه می‌دهد.

دانلود کتاب Oracle on Docker

نکاتی که در این کتاب می‌خوانید شامل:

تشخیص زمان و دلایل استفاده از کانتینرها برای پایگاه داده Oracle
آشنایی با مفاهیم و معماری کانتینرها
ایجاد و سفارشی‌سازی پایگاه داده‌های Oracle در کانتینرها
ساخت و گسترش ایمیج‌ها و کانتینرها برای کاربردهای مختلف
ذخیره‌سازی و حفظ داده‌ها خارج از محیط کانتینر
استفاده از ابزارهای محبوب دیتابیس همراه با Oracle در کانتینر
بررسی شبکه‌سازی کانتینرها و اتصال چند پایگاه داده کانتینری
مدیریت، نظارت و ایمن‌سازی کانتینرها
نوشتن داکرفایل‌ها برای نیازهای اختصاصی
بسته‌بندی و استقرار داده‌ها برای تسریع توسعه، تست و کنترل کیفیت

کتاب A Complete Guide to Docker for Operations and Development

این کتاب آموزش داکر منبعی جامع برای یادگیری عملیات و توسعه با داکر است و در دو بخش تنظیم شده است. این دو بخش بر موضوعاتی تمرکز دارند که در آزمون رسمی “Docker Certified Associate” مطرح می‌شوند.

دانلود کتاب A Complete Guide to Docker for Operations and Development

بخش اول

بخش اول به اصول پایه داکر می‌پردازد که شامل:

Docker Enterprise برای عملیات (Operations)
Docker Enterprise برای توسعه‌دهندگان (Developers)
Swarm
مقدمه‌ای بر Kubernetes

در این بخش، یاد می‌گیرید چگونه نسخه Docker Community Edition (CE) وDocker Enterprise Edition (EE) را همراه با Kubernetes و ابزار خط فرمان (CLI) نصب کنید. همچنین با چرخه داکر، چرخه عمر کانتینر، توسعه برنامه‌ها با هر زبان برنامه‌نویسی، بسته‌بندی (wrap)، ساخت (build)، انتقال (ship) و استقرار (deploy) آن‌ها برای محیط تولید آشنا خواهید شد. در انتها، نحوه ایجاد یک خوشه Swarm، استقرار یک اپلیکیشن روی آن و مدیریت آن با رعایت بهترین شیوه‌ها و مطابق با تکنولوژی‌های روز را خواهید آموخت.

بخش دوم

بخش دوم شامل «آزمون‌های تمرینی» برای آماده‌سازی بهتر شما جهت شرکت در آزمون DCA است.

از آنجا که پس از خریداری داکر توسط شرکت “Mirantis”، فرمت آزمون و سبک سؤالات تغییر کرده، آزمون‌های تمرینی این کتاب نیز مطابق با تغییرات جدید طراحی شده‌اند.

آنچه در این کتاب خواهید آموخت، شامل:

درک تفاوت میان کانتینر سازی و مجازی‌سازی (Virtualization)
نصب Docker CE در سیستم‌عامل‌های مختلف و مدیریت منابع
نوشتن فایل‌های Dockerfile، Docker Compose (YAML)، و Kubernetes manifest (YAML)
مقایسه معماری میکروسرویس با برنامه‌های تک‌پارچه (Monolithic)
کانتینر سازی برنامه‌های تک‌پارچه برای اجرا در محیط‌های مدرن

کتاب Practical Docker with Python

این کتاب آموزش داکر، بر پایه نسخه اول کتاب آن بنا شده و تمامی فصل‌ها را بازبینی کرده است. به‌علاوه دستورات، کدها و مثال‌ها را مطابق با تغییرات جدید در داکر به‌روزرسانی نموده است. همچنین یک فصل جدید درباره آماده‌سازی اپلیکیشن برای استقرار در محیط تولیدی اضافه شده و مفاهیمی مانند Dockerfile و Docker volumes به‌صورت گام‌به‌گام شرح داده شده‌اند. در این مسیر، ساخت یک ربات تلگرام با زبان پایتون نیز به‌عنوان پروژه عملی آموزش داده می‌شود.

در ابتدا، با مروری کوتاه بر تاریخچه کانتینر سازی و تغییرات آن در طول سال‌ها آغاز می‌کنید. سپس نصب داکر – شامل نصب در حالت جدید WSL2 – و نحوه شروع به کار با آن را فرا می‌گیرید. فصل‌های بعد به درک ساختار Dockerfile و دستورات اصلی آن که برای ساخت ایمیج داکر استفاده می‌شوند، اختصاص دارند. همچنین یاد می‌گیرید چگونه ایمیج‌های داکر را از طریق “Docker Hub” یا رجیستری‌های خصوصی منتشر و توزیع کنید.

در ادامه، با استفاده از Docker Volumes برای نگهداری داده‌ها آشنا می‌شوید. سپس اجرای برنامه‌های چند کانتینری با “Docker Compose” و نحوه برقراری ارتباط بین کانتینرها با استفاده از “Docker Networks” را یاد می‌گیرید. در پایان نیز با نحوه آماده‌سازی یک اپلیکیشن کانتینری‌شده برای استقرار در محیط‌های تولیدی آشنا خواهید شد.

در تمام طول کتاب، مفاهیم آموزش‌داده‌شده را با ساخت یک «ربات چت تلگرام با پایتون» تمرین خواهید کرد و می‌بینید که چگونه داکر، فرآیند ساخت، انتشار، مشارکت و توزیع اپلیکیشن‌ها را بسیار آسان‌تر می‌کند.

علاوه بر این، کتاب نشان می‌دهد چگونه می‌توان با استفاده از ساخت چندمرحله‌ای (Multi-stage builds) ایمیج‌های بهینه برای سرورهای تولید ساخت و با استفاده از “health check”ها و سیاست‌های راه‌اندازی مجدد (restart policies) پایداری و اطمینان خدمات را افزایش داد.

به طور کلی نکاتی که در این کتاب یاد می‌گیرید شامل:

مقایسه تفاوت بین کانتینر سازی و مجازی‌سازی (Virtualization)
درک کامل Dockerfile و تبدیل اپلیکیشن به یک Docker Image
تعریف و اجرای برنامه‌های چند کانتینری با Docker Compose
بررسی روش‌های نگهداری داده‌ها با استفاده از Docker Volumes

دانلود کتاب Practical Docker with Python

کتاب Docker Demystified

این کتاب آموزش داکر با معرفی کانتینرها آغاز می‌شود و توضیح می‌دهد که آن‌ها چه تفاوتی با ماشین‌های مجازی دارند و چرا امروزه به‌عنوان ابزار اصلی در توسعه اپلیکیشن‌ها شناخته می‌شوند. در ادامه با نحوه کارکرد ایمیج‌ها، کانتینرها و فضای ذخیره‌سازی مرتبط با آن‌ها آشنا می‌شوید و می‌بینید که چگونه تمام اجزای مختلف با هماهنگی در کنار هم عمل می‌کنند.

سپس تمرکز کتاب بر روی “Docker Swarm” خواهد بود؛ مکانیزمی برای «ارکستراسیون چند کانتینر در حال اجرا». در ادامه، وارد بحث‌های عمیق‌تری درباره «شبکه‌سازی در داکر» می‌شوید.

در بخش پایانی، یاد می‌گیرید که چگونه اپلیکیشن‌های خود را به‌ویژه با استفاده از ویژگی‌های امنیتی داخلی موجود در Docker Enterprise Edition ایمن‌سازی کنید.

آنچه در این کتاب خواهید آموخت شامل: